Oleodruk Najświętsze Serce Jezusa

0
Lata: XIX/XX w

Kraj: Polska                                                                            

Wymiary: wys. 49 cm, szer. 36,7 cm

Materiał: papier                                                                            

Sposób pozyskania: darczyńca nieznany, Tur Dolny

Technika: oleografii (chromolitografii)                                       

Stan zachowania: dobry

Nr inw.: MP/E/96

Oleodruk Najświętsze Serce Jezusa, przedstawia Chrystusa w półpostaci, na wprost, jako pięknego młodzieńca. Głowę Jezusa otacza kolisty, świetlisty nimb. Usta, nos i czoło są znakami głębi duchowej, skupionej kontemplacji i dobroci. Wąskie usta wyrażają  głęboką duchowość. Są zamknięte, ponieważ kontemplacja wymaga ciszy i skupienia. Długi i wąski nos uzewnętrznia szlachetność postaci. Uszy Chrystusa- jedno zakryte długimi, lekko falowanymi włosami-słucha tylko głosu Pana, drugie lekko wysunięte, aby słuchać grzeszników i wstawiać się za nimi przed Bogiem. Wysokie czoło jest wyrazem daru mądrości i miłości. Błękitne oczy nadają obliczu piękna i wyniosłości. Ubrany w czerwoną szatę koloru Jego krwi, koloru ciepła, miłości i życia (to znak zwycięstwa życia nad śmiercią). Błękitny, zdobiony złotym bordiurem płaszcz symbolizuje nieskończoności nieba, innego, wiecznego świata. Na Jego piersi w tle jasnej glorii, widać oplecione koroną cierniową  gorejące,  zwieńczone krzyżem serce. Z rany płyną krople krwi. Obiema dłońmi, na których widać rany po gwoździach, wskazuje właśnie na nie. Obraz ma bardzo mocny religijny przekaz. Kult Serca Pana Jezusa rozwijał się równolegle z kultem Serca Maryi pomimo tego, że oba święta ustanowione były w różnym czasie. Równocześnie rozwijała się ikonografia obu przedstawień, a obrazy tzw. Serce Maryi i Serce Jezusa, zaliczane do grupy symbolicznych przedstawień, występowały razem jako uzupełniająca się harmonijna całość (pedant).

Oleodruki czyli odbitki naśladujące obrazy olejne uzyskane na płótnie, papierze lub innym materiale w technice oleografii lub litografii,  szczególnie popularne były w XIX w. Odznaczały się niewielką wartością artystyczną. Drukowało się je przy użyciu farb z dodatkiem oleju. Jeśli farby go nie posiadały, odbitkę powlekano błyszczącym werniksem, bowiem głównym zadaniem oleodruku jest naśladowanie malarstwa olejnego. W dolnej części obrazu, przeważnie na białym pasku otaczającym przedstawienie, umieszczano numer seryjny, odnoszący się do pozycji w katalogu, który wydawcy oferowali sprzedawcom gotowych odbitek. Na owym pasku  znajdował się także tytuł obrazu czasami w kilku językach, co świadczyło o szerokim zasięgu wydawnictw i masowym eksporcie do wielu krajów. Oleodruki ozdabiano  na różne sposoby, np. tłoczono na nich ozdobne ramki, drukowano kolorowe bordiury, najczęściej z motywem roślinnym, przyklejano błyszczące drobinki miki. Początkowo najbardziej upowszechniły się obrazy o tematyce religijnej. Drukowanie sakralnych obrazów wymagało specjalnego zezwolenia władz kościelnych, tzw. imprimatur, poświadczającego wiarygodność danego wizerunku. W końcu XIX w. coraz większą popularność zaczęły zdobywać oleodruki o tematyce świeckiej. Sprzedawano je na odpustach, jarmarkach, księgarniach a także dystrybuowano w sprzedaży bezpośredniej przez wędrownych handlarzy docierających w najtrudniej dostępne zakątki. Popularność oleodruków skończyła sie niedawno. Jeszcze w II poł. XX w. można było spotkać we wnętrzach papierowe wizerunki udające obrazy olejne, jednakże coraz częściej trafiały one do domowego lamusa-na strych czy do piwnicy, przy odrobinie szczęścia zasilając zbiory muzealne. Są one jednak istotną częścią naszego dziedzictwa kulturowego i przenoszą nas w dawny XIX- wieczny świat.

Oprac.: Edyta Paw  

Literatura:

Przewodnik Katolicki

Wikipedia                                                                

Share.

Comments are closed.

Facebook
Skip to content