Okres: I poł. XX w.
Materiał: szkło
Szerokość: 5,5 cm
Wysokość: 11 cm
Kolor: jasno brunatny
Stan zachowania: bardzo dobry
Technika: formowanie
Sposób pozyskania: zakup
Nr inw.: MP/AH/413
Szklana butelka na likier pochodząca z początku XX w. z Fabryki Wódek i Likierów Jakóba Haberfelda w Oświęcimiu. Na brzuścu widoczny napis, u góry: „Jakób Haberfeld”, u dołu: „Oświęcim”, w ozdobnym kartuszu dwugłowy orzeł, herb Austro–Węgier. Uformowana jest z przezroczystego barwionego szkła, które powstało przez dodanie do masy szklanej związków metali ciężkich. W tym przypadku kolor jest jasno brunatny, co świadczy o dodaniu związków żelaza. Butelka to rodzaj naczynia szklanego. Ma kształt trapezowy, zamknięty u dołu owalnym denkiem, szyjka walcowata. Brak korka. Fabryka została założona w 1804 r. w Oświęcimiu przez Simona Haberfelda. Jego syn Jakób przekształcił zakład w słynną Rafinerię Spirytusu i Fabrykę Wódek i Likierów. Trunki Haberfelda produkowane były na bazie naturalnych soków, a fabryka na przestrzeni swojej historii wytwarzała kilkadziesiąt gatunków wódek, likierów, koniaków i rumów. Ponadto, pozyskiwano tam soki: malinowe, wiśniowe, borówkowe oraz jarzębinowe, jak również lemoniady i wody sodowe. Fabryka produkowała wysokiej jakości alkohole przy zastosowaniu oryginalnych firmowych receptur. Wytwórnia w swojej historii produkowała kilkadziesiąt gatunków likierów w kilkuset odmianach. Były to wysokoprocentowe, spirytusowe, gęste napoje alkoholowe o słodkim, korzennym lub korzenno-ziołowym smaku, otrzymywane przez aromatyzowanie spirytusu w różnych stężeniach. Nazwa likier pochodzi od łacińskiego słowa liquefacere, które oznacza rozpuszczać, mieszać. Były one szeroko znane z jakości, a opakowania prezentowały najwyższy poziom. Produkty wystawiane były na różnych wystawach zagranicznych Haberfeld miał również wielu akwizytorów, którzy reklamowali jego wyroby. Zakład Jakóba Haberfelda w Oświęcimiu jawił się jako firma prekursorska. Alfons Haberfeld był do 1939 r. właścicielem i zarządcą Wytwórni Wódek. Nowy posiadacz, tuż przed wybuchem wojny, wraz z żoną wyjechał do Nowego Jorku na Wystawę Światową, prezentując swoje produkty w ramach polskiego pawilonu. W drodze powrotnej, w chwili wybuchu II wojny światowej, statek został zatrzymany i skierowany do Szkocji, uniemożliwiając im powrót do okupowanej przez Niemców Polski. W okresie okupacji niemieckiej fabryka została przejęta przez Niemców, którzy posługiwali się wtedy nalepkami następującej treści: „Haberfeld unter Verwaltung Treuhändler”, a produkcja w tym okresie była kontynuowana na mniejszą skalę. Całe mienie fabryczne, jak i dom rodziny zostało nietknięte i przetrwało okres okupacji hitlerowskiej. Po 1989 r. rozlewnie poddano w stan upadłości. Natomiast w 1992 r. odkryto zamurowaną piwnicę z kilkoma tysiącami butelek gotowych do rozpoczęcia produkcji. Według kwestionariusza branżowego złożonego przez właścicieli w 1934 r. fabryka nosiła nazwę: Fabryka Wódek i Likierów i Wytłocznia Soków Owocowych, występowała jako spółka jawna.
Oprac. mgr Renata Urban
Źródło:
https://www.ikony-antyki.pl/oferty/624cd-para-butelek-oswiecim-jakob-haberfeld
https://dziennikpolski24.pl/fascynujace-i-tragiczne/ar/c3-2024970
