Lata: 1969
Stan zachowania: dobry
Kraj: Polska Wymiary: średnica nieregularna 122 mm
Materiał: brąz Waga: 506 gr.
Technika: odlew Sposób pozyskania: dar M. Kaszuby 15.01.1971r.
Nr inw.: MP/AH/3
Medal z popiersiem Adolfa Dygasińskiego wykonany jest techniką odlewniczą w brązie. Na awersie widnieje prawy profil popiersia pisarza i napis: „ADOLF DYGASIŃSKI”. Postać ukazana jest z długą brodą. Na rewersie przedstawiona wstęga rzeki Nidy i napis: „PIĘKNYM JEST- KRAJ CAŁY, -KTÓRY PRZEPASAŁA –WSTĘGĄ SWOJĄ NIDA, -RWĄCA SIĘ DO WISŁY, -JAK CÓRKA W OBJĘCIA MATKI”. Zacytowany fragment zaczyna pierwszy utwór ,,Za krowę”, którym zadebiutował pisarz w 1883 r. w wieku 44 lat w ,”Przeglądzie Tygodniowym”. Medal wykonany jest w związku ze 130 rocznicą urodzin pisarza.
Medal zaprojektował Zygmunt Kaczor (1923-1999) – artysta rzeźbiarz, życiowo i artystycznie związany z Kielcami i Kielecczyzną. Od 1960 r. kierował Sekcją Rzeźby w Okręgu Kieleckim Związku Polskich Artystów Plastyków. W pracy twórczej początkowo był zainteresowany rzeźbą monumentalną, szczególnie pomnikową. Zrealizował między innymi pomniki: Adolfa Dygasińskiego w Pińczowie czy Bolesława Prusa w Hrubieszowie. Istotnym jednak osiągnięciem w jego twórczości był dorobek medalierski, szczególnie dzieła bite przez Mennicę Państwową.
Medale są to dzieła sztuki małej wielkości, okrągłe lub wieloboczne, jednostronne lub dwustronne. Posiadają awers i rewers. Przedstawienia postaci umieszczane były najczęściej na awersach. Osiągają maksimum 5-20 cm średnicy.
Głównymi rodzajami medali są medale okolicznościowe, prywatne, religijne, fantazyjne (artystyczne), królewskie i inne. Wręczane są najczęściej z jakiejś okazji w formie podziękowania lub pamiątki, nagrody. Przy odlewaniu w formie artysta wykonuje wzór oryginału (jedno lub dwustronny), najczęściej drewniany, następnie sporządza negatyw do którego wlewa stopiony metal; w ten sposób powstały odlew jest następnie obrabiany przy pomocy rylca. W Polsce najczęściej stosuje się technikę odlewu i stemplowania.
Medalierstwo jest dziedziną łączącą rzemiosło i sztuki plastyczne, obejmującą wykonanie drobnych form rzeźbiarskich w formie medali, najczęściej w celu uczczenia jakiejś osoby lub wydarzenia. Medalierstwo jest dziedziną sztuki dekoracyjnej, rzemiosłem artystycznym, którą umieścić można pomiędzy numizmatyką a złotnictwem i sztukami pięknymi. Rozwój sztuki medalierskiej na świecie można zaobserwować wraz z rozwojem bicia monet.
oprac. Edyta Paw
Literatura:
P. Gorol, Medalierstwo.
