Okres: 1696
Wymiary: 34,7×42,7 cm
Materiał: papier
Autor: Eryk Jonson Dahlberg (1625-1703)
Technika: miedzioryt
Typ obiektu: Grafika
Stan zachowania: dobry
Sposób pozyskania: depozyt
Własność: Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Pińczowie
Erik Dahlbergh to siedemnastowieczny szwedzki urzędnik, dyplomata, oficer, kartograf, artylerzysta, a także inżynier wojskowy i rysownik. To dzięki jego rycinom wiemy jak wyglądał nieistniejący już dziś zamek w Pińczowie. Do Polski przybył na służbę wojskową przy Karolu X Gustawie. W 1656 roku dotarł do obozu wojskowego pod Warszawą, a kilka dni później uczestniczył w trzydniowej bitwie warszawskiej. Aż do końca wojny z Rzeczpospolitą Dahlberg towarzyszył armii szwedzkiej tworząc mapy i rysunki, bo do jego zadań należało m. in. rozpoznanie terenowe, składanie meldunków i szkiców dotyczących umocnień twierdz i obozów.
Po zajęciu Pińczowa przez Szwedów 30 marca 1657 r. Eryk Dahlberg wykonał dwie ryciny: ogólną panoramę Pińczowa oraz zamek od strony południowej z najbliższym otoczeniem. Ryciny opublikowano w formie miedziorytów w dziele Samuela Puffendorfa „ De rebus a Carolo Gustavo Sueciae Rege gestis…”, Norimbergae 1696. Na rycinie widać ukształtowanie wzgórza i szczegóły zabudowy.
Grafika przedstawia Panoramy miast Pińczowa oraz Brześcia Kujawskiego z czasów potopu szwedzkiego na wspólnym arkuszu. W górze Brześć Kujawski – „Urbs Briestze in Cuiavia… adventu copiarum S.R.M. Sveciae, ab obsidio Polonico liberata d. 14. martij. Anno. 1657.”; w dole Pińczów – „Oppidum et Castrum Pinschou…a S.R.M. Sveciae occupatum d. 30. martij Anno. 1657”.
Grafika przedstawia w dolnej części miasto Pińczów, otoczone murem, nad którym góruje zamek Oleśnickich- Myszkowskich położony na wzgórzu zamkowym. Na przeciw wznosi się tzw. wzgórze klasztorne, na nim Kaplica św. Anny. Poniżej, po prawej stronie widoczny kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty oraz obok kościoła nieistniejący do dziś budynek ratusza.
Oprac. dr Justyna Dziadek
Źródło:
B. Heyduk, Dahlberg w Polsce, Dziennik i ryciny szwedzkie z dziejów „Potopu 1656 – 1657”, Warszawa 1971.
A. Miłobędzki, Zamek Oleśnickich w Pińczowie, w : Siedziby biskupów krakowskich na terenie dawnego województwa sandomierskiego, Kielce 1997, s. 97.
